Evenement : Battelfield tour – Ieper
Evenementdatum : 26 t/m 29 sep 2014
Locatie : Omgeving Ieper, België
Foto’s : Foto reportage Battlefieldtour Ieper 2014
Na onze reis naar Fallingbostel was de smaak ontstaan naar meer “battlefield”-tours en al snel werd het plan opgevat om er nog een te organiseren dit jaar. De vraag was alleen waar naar toe?
Al snel kwam het antwoord: het moest iets zijn wat te maken had met WWI. Dit in verband met het feit dat het dit jaar 100 jaar geleden is dat deze oorlog uitgebroken was en de kennis over wat er zich er toen allemaal heeft bij een aantal leden toch wel minimaal was.
Maar ja, dan heb je wel een geweldig onderwerp te pakken. Er zijn mensen die zich hier al jaren in verdiepen en wij willen dit in een paar dagen doen? Beperken dus. We besloten het gebied rondom Ieper te nemen daar de grote lijn op te pakken om een eerste indruk op te doen.
De commandant werd verzocht om een programma in elkaar te zetten wat resulteerde in een plan wat globaal een tijdslijn volgde van waar het allemaal startte, de belangrijkste (of bekendste) plaatsen waar gevochten is aandeed, waar bezoek aan mijnkraters, musea, begraafplaatsen eveneens onderdeel van uitmaakte. En niet te vergeten deelname aan de dagelijkse herdenking aan de Menempoort te Ieper.
Voor informatie over de strijd gedurende WWI zijn er enorm veel boeken om op terug te vallen, kunt u veel op internet vinden. Om deze reden zullen we daar, in dit verslag, geen of weinig aandacht aan besteden.
Terugkomend op het programma. Staat mooi op papier, maar hoe zal deze zich in praktijk houden? Wel, niet gek zo zou blijken. Een paar verschuivingen van te bezoeken sites omdat dit tijdstechnisch beter uitkwam en zelfs een extra museum bezoek ingepast op de maandag (we hadden er blijkbaar nog niet genoeg van).
Wat hebben we dan allemaal wel niet gedaan:
Vrijdag 26-10-2014
Afvaart richting Wervik (België) alwaar onze overnachtingsplaats was. Sleutels opgehaald voor onze slaapgelegenheid (moesten we even op wachten; tijd werd zinvol gevuld door het nuttigen van koffie met appelgebak, ijs en slagroom). Mocht u nu denken: “dat zal wel een luxe geweest zijn” moeten we u teleurstellen. Er was een zgn. trekkershut geboekt. Net groot genoeg om met vier man te slapen waarbij je je kont nog net kon draaien, geen water (behalve in een jerrycan), een piep klein electrisch fornuisje. Om kort te gaan, bivakkeren in een puptent levert bijna meer ruimte op. Gelukkig hadden we alle dagen prachtig weer en konden we buiten leven en behoefden we alleen maar in de hut te slapen. Na een snelle inspectie (10 seconden), spullen naar binnen en weer op pad.
Doel was de sluizen van Nieuwpoort welke de Belgen hadden opengezet bij het begin van WWI waardoor het gehele gebied ten NW van Ieper met als grens de rivier de IJzer geïnundeerd werd . Hierdoor liep de Duitse opmars vast. Gedurende de gehele oorlog bleef Nieuwpoort, als een enclave in het bezit van de Belgen en kon de inundatie in stand gehouden worden.
Onderweg , van Wervik, naar Ieper kom je onherroepelijk langs Diksmuide. En wie Diksmuide zegt, zegt IJzertoren en Dodengang. Uiteraard deze ook bezocht. Waarom ook de IJzertoren bezocht? Nu, deze is een belangrijk symbool voor de opkomst van het Vlaamse gedachten goed, tijdens en na WWI wat nu tot de steeds duidelijker worden scheiding tussen de Vlamingen en Walen leid en als zodanig dus een duidelijk gevolg is van WWI. Bij het bezoek aan deze toren werd ons duidelijk dat nationalistische gevoelens hier nog welig tieren. Ook opvallend was dat de gidsen een aantal schoolklassen, welke zij rondleiden, een aantal verdiepingen lieten overslaan: “daar is toch niks bijzonders te zien”. Terwijl nu juist daar het verhaal van de collaboratie van veel Vlamingen met de Duitsers in WWI werd verteld.
Aardig hiervan onder de indruk, de weg overgestoken, IJzerdijk af en de Dodengang bezocht. Te laat om hem zelf te kunnen doorlopen maar buitenom kreeg je ook een aardige indruk van dit laatste “originele” stuk loopgravenstelsel langs de IJzer.
Zaterdag 27-10-2014
Na een ontbijtje in de buitenlucht (wat treffen we toch dit weekeinde met het weer) op naar Ieper voor het bezoek aan het museum “In Flanders Fields”. Wat een hoogtepunt zou moeten zijn viel eigenlijk tegen. Museum was geheel herzien t.o.v. een aantal jaren geleden en niet ten goede. Veel interactieve schermen werkte niet, het was erg druk en het museum was meer gericht op sfeer dan op informatieverstrekking en/of inzicht in de middelen waarmee de oorlog gevoerd was. Aantal grote omissies: aandacht voor de noodzakelijke verindustrialisering van de geallieerden en axis om de oorlog op de schaal te voeren zoals deze gevoerd werd, de grote vluchtelingenstromen en de uitzichtloosheid van de oorlog en het gemak waarmee de legerleiding omging met de hoeveelheid aan gesneuvelden.
Toch een paar uur in doorgebracht. Wederom tijd voor appelgebak, ijs en slagroom. Daarna stonden bezoeken aan diverse mijnkraters, ontstaan door de ondergrondse ontploffingen van 1915 en 1917, op het programma:
We bleken nog wat in de tijd te zitten dus wat van het program voor zondag naar voren gehaald: bezoek aan Hill 62 –Sanctury Wood. Met een uit de jaren ’20 stammend museum waar de tijd daadwerkelijk had stilgestaan en daarom zo wel zijn charme had en een “loopgraaf experiance”. Ook deze was ooit in de jaren ’20 aangelegd en daarna waarschijnlijk nooit meer onderhouden. Was nu vooral een kinderspeelparadijs, ergerlijk.
Terug naar Wervik, omkleden in DT en naar de Menenpoort voor de dagelijkse herdenking die om stipt 2000 uur gehouden werd. Eerst de mannen die nog nooit geweest waren de ligging van de Menenpoort laten zien. Was maar goed ook want op het tijdstip dat we daar aankwamen, rond 1800 uur stonden de eerste rijen mensen er al. Dus ook wij zijn er gelijk maar gebleven.
Wat een enorme mensenmassa komt hier er op af, zeker in het weekeinde. Zeer indrukwekkende ceremonie. Je gaat toch weer, ook als het niet de eerste keer is, met een krop in de keel weg.
Omdat we gelijk waren blijven staan hadden we nog niet gedineerd. Voor sommigen een hele opgaaf. Echter na de ceremonie liepen alle restaurant snel vol zodat er voor ons niets ander overbleef dan een patatje met.
Zondag 28-10-2014
Vandaag hadden we op het programma staan:
- Duitse begraafplaats – Langemark
- Yorkshire Trench – een restant van loopgraaf-dugout stelsel ten noorden van Ieper
- Essex Advanced Dressing Station (om het gemakkelijk te zeggen: een BHP)
- Tyne Cot – grootste Gemene Best begraafplaats ter wereld
- Hooge Krater Museum en ’t Hooghe
- en last but not least Hill 60 en Caterpiller Hill.
Vooral de begraafplaatsen waren indrukwekkend, maar ook de andere locatie gaven een bijzonder gevoel. Vooral omdat je weet (of het werd verteld) wat er zich allemaal had afgespeeld. Natuurlijk was er nu ook weer plaats voor appelgebak, met ijs en slagroom.
Als u nu dacht dat na deze dag de koek op was dan heeft u het mis. Want in de late middag besloten wij om de volgende dag toch nog maar “even” naar het museum van Passhendaele te gaan
Maandag 29-10-2014
Omdat we deze dag ook nog helemaal ter beschikking hadden en we toch nog een “dugout experiance” misten, zijn we terecht gekomen in het museum van Passchendaele (weer een ander hoofdstuk in de strijd rondom Ieper (namelijk de totaal mislukte uitbraak). Naast dat dit verhaal verteld werd is in dit museum een dugout nagebouwd die aardig inzicht gaf in de bouw van een dergelijke dugout. Wat je er natuurlijk wel mist zijn de geuren, het vocht, de herrie. Dus een echte indruk van wat het moet zijn geweest om hier te leven bleef ver weg. Wel werkte het verduidelijkend zeker indien je ook de het loopgravenstelsel doorliep welke diverse bouwwijzen liet zijn zoals deze door de jaren heen gebruikt waren.
Daar toch aardig wat uurtjes doorgebracht (eigenlijk was dit, naar onze mening, het beste museum welke we bezocht hebben) en na afloop in een café (VolksBond) getracht nog een laatste keer appelgebak te scoren. Helaas, einde seizoen, geen appelgebak met ijs en slagroom meer(?). Snel bakkie koffie naar binnen en terug naar Nederland.
Al met al een indrukwekkend weekeinde achter de rug. Veel om over na te denken en nog meer om je nog verder in te verdiepen (enkele gaven al aan dat ze zeker nog meerdere malen naar Ieper en omgeving terug gaan). En de volgende battlefield toer? Die gaat er zeker komen.
C-DKO