Evenement             : 24 uurs DKO oefening “Last Challenge”
Evenementdatum : 23 t/m 25 november 2007
Locatie                     : Fort by Vechten
Foto’s                       : Foto reportage 24-uurs oefening DKO “Last Challenge”

Het heeft een poosje in de pen gezeten maar dan toch, in het weekeinde van 23 t/m 25
November 2007, eindelijk de VHM-brede oefening: “Last Challenge”.
Doelstelling van deze oefening was het laten zien van de diverse militaire skills welke men beheerst en naar aanleiding van de mate van beheersing het invullen van komende oefendagen. Dit allemaal om een nog betere uitbeelding te geven aan onze militaire geschiedenis die voor de deelnemers in verschillende tijdsperioden kan liggen (b.v. Nederlands/Amerikaans periode 1940-45, Nederlands periode 1960-1980). In praktijk bleek dat de oefening werd bemand door bijna 100% DKO personeel. Dus mogen we spreken over een DKO oefening.

Het is lastig om een verslag te schrijven waarin een ieder herkent wat hij gedurende deze dagen allemaal heeft beleefd. Dit komt omdat b.v. de stafgroep een geheel andere kijk op de oefening heeft gehad dan de manschappen die daadwerkelijk in het “veld” hebben gelegen en doordat de verslaglegger ook maar een beperkte kijk heeft gehad op wat er allemaal gebeurd is. Toch een poging hierbij.

Allereerst maar eens vertellen wat de situatie was waarin de oefening zijn beslag heeft.
Zoals al vermeld: het is 1972, het Warschaupact is West-Europa binnen gedrongen. Heeft West Duitsland al onder de voet gelopen en het oostelijk deel van Nederland (tot aan de IJssel) bezet.   Op en rond de lijn Hilversum, Zeist, Den Bosh zijn infiltraties gemeld.
Opdracht aan VHM is om het strategische fort Fort by Vechten te bewaken en te beveiligen met het oogmerk het forteneiland te vrijwaren van vijandelijke activiteiten en sabotage.

In de week voorafgaand aan de start van de oefening zijn alle deelnemers op de hoogte gesteld hoe laat, waar en met welke uitrusting men dient te verschijnen en, niet onbelangrijk, bij wie men zich moet melden door middel van een verplaatsingsbevel. Het melden bij de juiste commandant was nog niet zo eenvoudig als het lijkt. Geval was namelijk dat door de snelle opmars van de Warschaupact-troepen er al grote verliezen geleden waren en de groepen (VHM zou optreden met 1 stafgroep en 3 gevechtsgroepen) derhalve van de grond af aan opnieuw opgebouwd moesten worden met manschappen en groepscommandanten die elkaar niet of slechts beperkt kenden. Tijdens het formeren van de groepen bleek, na het appel, men ook niet aan de organieke sterkte van een groep te kunnen komen. Dus gelijk een grote druk op de individuele groepen v.w.b. de inzet. Gelukkig was de oefening naar toenemende zwaarte ingericht en was er een schema van 3 uur actief, 3 uur stand-by en 6 uur slapen.
Vrijdagavond, rond 2030 uur, werd het fort ingenomen. Direct werd begonnen met het opzetten van een bivak en de inrichting van de CP (Commando Post). Deze laatste werd ingericht in enerzijds een DAF YA 328 (Dikke DAF) en anderzijds in een Magirius Deutz die was gevorderd van de BB (Bescherming Bevolking). Gelijktijdig met de inrichting werden ook de (telefoon) verbindingen gelegd naar o.a. de poortwacht en de locatie van de stand-by groep. Na deze aanloopfase werd gestart met de daadwerkelijke bewaking van het fort. Dit kon gestart worden op een vrij laag niveau daar er nog geen meldingen waren geweest van infiltraties of vijandelijke activiteiten in de beurt. Dus beperken tot poortwacht en 2-mans patrouilles. Al snel bleek echter dat de staf-verkenningsgroep geen goede locatie had uitgezocht voor de stand-by ploeg. Midden op een grasveld, geen dekking, bij toch al wel enkele graden nachtvorst waarbij de stand-by ploeg ook geen eigen middelen tot haar beschikking had, of inzette, om het toch nog geriefelijk(er) te maken. Derhalve werd de stand-by groep geplaatst in een chambree van de kazerne op het fort (eigenlijk was deze gereserveerd voor opvang van gewonde en/of (over)vermoeide deelnemers) alwaar de kachel goed snorde (ja, hieruit blijkt maar weer dat e.e.a. niet voor het eggie is). Gedurende de nacht en de volgende ochtend waren er geen noemenswaardige (vijandelijke) activiteiten waargenomen.

Dit zou later op de Zaterdag ernstig veranderen. Via de ordonnans kwam er een bericht binnen dat de troepen van het Warschaupact de IJssel linie doorbroken hadden en op weg waren richting het westen. De verdedigende troepen waren eveneens op de terugweg en zouden Fort by Vechten in hun terugtocht aan kunnen doen, om daarop een nieuwe linie Utrecht – Culemborg in te nemen. Tevens werd verwacht dat de activiteit van de infiltranten ook verhoogd zou gaan worden.
Bovenstaand leidde tot verhoging van de status bewaken naar beveiligen. Er moesten (meer) posten te velde worden ingericht. Hiertoe werd er door de Hotel Lima (hulp-oefenlieder) een korte demo gegeven hoe zo’n post te velde eruit zou kunnen zien. Dit voorbeeld konden de groepen, aangewezen tot het inrichten van een post te velde, overnemen. Verzuimd werd echter om alarmstellingen in te richten (foutje kader !!) hetgeen de verdedigers later zou opbreken. Maar vooralsnog was er sprake van een goed moraal want er werden krijgsgevangen gemaakt, met belangrijke informatie, er werden door de ordonnans brieven van het thuisfront afgeleverd (hiervan kwamen er enkel niet door de censuur of werden als demotiverend beschouwd (echtgenotes die hun man, gelegerd op het Fort, in de steek lieten voor een vrijer in Parijs), werden er enkele door de ontvangers aan de PC (pelotons commandant) ingeleverd vanwege gevoelige informatie (de PC liet deze overbrengen naar sectie S2 (inlichtingen) van het hoofdkwartier) of bevatte erotische lectuur (deze laatste waren zeer welkom bij de mannen).) en er werden op tijd meldingen gemaakt van gelocaliseerde infiltranten.
In de avonduren zou dit echter allemaal veranderen. Het weer sloeg om, van af een toe eens een beetje miezer regen naar hevige stortbuien (gelukkig bleef deze avond/nacht de temperatuur wel goed boven nul), de aanvallen werden frequenter en men werd ook vermoeider. Ook door tactische fouten, b.v. het wegtrekken van manschappen op een belangrijke waarnemingspost door een groepscommandant zonder dat de CP hier van op de hoogte was danwel hiervoor opdracht was gegeven, kon het niet uitblijven dat de CP ineens, een paar uur na middernacht, door een infiltrant, werd overvallen en vernietigd. Gevolg: NONEX (Non Exercise: oefening gestopt).
Waarschijnlijk vonden de manschappen te velde dit niet heel erg want men kon nu te minste lekker gaan slapen. Ook hier bleek dat men zich, ook op een post te velde, nog niet comfortabel kon maken (door b.v. de slaapzak mee te nemen, een waxinelichtje te gebruiken (uiteraard zodanig dat het lichtschijnsel niet zichtbaar is) als verwarming, een blik eten te verwarmen). Een van de vele lessen die gedurende de oefening geleerd zijn of althans waar een aanzet toe gegeven is.

Zondagochtend: deze verliep wat chaotisch en starte pas laat in de ochtend. Dit werd veroorzaakt doordat er geen duidelijke herstart werd gemaakt met de oefening. Gevolg: een ieder werd krijgsgevangen gemaakt zonder dat men zich ook maar bewust was dat de oefening al weer gestart was. Blijkbaar had de oefenvijand betere inlichtingen want die wisten het wel……
Na enig overleg is besloten om van het draaiboek af te wijken en over te gaan tot een patrouille gang waarbij de opdracht was: patrouilleer langs een vaste route, localiseer de oefenvijand en rapporteer het geheel op de juiste wijze en dat allemaal in een tijdsperiode van maximaal 1 uur. Gedurende deze patrouillegang werd er een algemeen gasalarm afgegeven. Ook hier valt nog wel het een en ander aan te oefenen.

Na alle groepen deze opdracht in min of mindere mate had afgerond stond er op de CP broodjes worst, mandarijntjes, cup a soup en/of koffie klaar. Nog wat groepsfoto’s. Opbreken (wat snel en georganiseerd verliep) en, al dan niet na wat nababbelen, naar huis.

Nawoord:
Op dit moment, 2 dagen na de oefening, al vele verhalen gehoord (moeders de vrouw bij thuis komst: “je stinkt, ga uit mijn buurt” tot “geweldig weekeinde, we gaan komende jaar veel oefenen en volgend jaar weer???) die naarmate de oefening langer achter ons ligt wel sterker en sterker zullen worden.
Tevens, ook op deze plaats, dank aan Patrick van de Vegt voor het opzetten van deze oefening, zonder zijn inzet was deze nooit van de grond gekomen. Georg van de Most, Erik de Bruin en Rob Meewisz voor hun invulling van de rol van Hotel Lima. De oefenvijand en last but zeker not least alle overige deelnemers die er door hun inzet, humor en karakter een zeer geslaagd evenement van gemaakt hebben.

Wie weet: tot de volgende oefening: “Next Challenge”?

C-DKO